Route gelopen:
3 oktober 2015
Trier (Frans: Treves, Luxemburgs: Treier, Latijn: Augusta Treverorum) is, samen met Worms, een van de twee oudste steden van Duitsland en ook het oudste bisdom ten noorden van de Alpen.
De kreisvrije stad Trier ligt op de rechteroever van de Moezel en telt 107.233 inwoners, waaronder veel Luxemburgse studenten. De Heilige Eucharius is de patroonheilige van de stad. De Romeinse monumenten, de Dom en de Onze-Lieve-Vrouwekerk zijn sinds 1986 geklasseerd als UNESCO werelderfgoed.
De opdracht tot de bouw van de stad werd gegeven door de Romeinse keizer Augustus in 16 v.Chr. De stad heette oorspronkelijk Augusta Treverorum en was bedoeld als hoofdstad van de Romeinse provincie Belgica Prima. Gedurende enige tijd was Trier de hoofdstad van het hele West-Romeinse Rijk.
Een historisch monument in de stad is de 2e-eeuwse Porta Nigra, de best bewaarde Romeinse stadspoort ten noorden van de Alpen. Er zijn nog verschillende andere monumenten uit de Romeinse tijd, bv. de Basilica, de Keizerthermen, de Barbarathermen en het amfitheater. Ook uit latere perioden heeft Trier veel monumenten, waaronder de 11e- tot 18e-eeuwse Dom waarvan de bouw reeds in de 4e eeuw begon, en vele andere kerken. Door zijn rijke verleden en vanwege zijn mooie ligging in het Moezeldal is Trier een veelbezochte toeristenplaats geworden.
Trier is een centrum van wijnhandel en heeft een belangrijke functie als winkelcentrum voor een grote regio. Trier is ook bekend als geboorteplaats van Karl Marx. Zijn geboortehuis is thans ingericht als museum: het Karl Marx-huis.
Start/Finish:
Balthazar Neumannstr./Schonbornstr.
Op de Schonbornstrasse richting de Bahnhof is vaak gelegenheid tot vrij parkeren.
1 ST. PAULINUSKIRCHE
Het begint goed. De eerste bezienswaardigheid die we aandoen staat volledig in de steigers en is zodoende aan het oog onttrokken, wat bij zo’n oude stad als Trier natuurlijk niet uitzonderlijk is. Ik heb zo het vermoeden dat we dit vandaag vaker te zien zullen krijgen.
De Paulinuskerk kent twee voorgangers. Een eerste kerk werd reeds in de 4e eeuw gebouwd. Deze kerk werd gewijd aan de heilige Paulinus, die in de jaren 346-353 bisschop van Trier was en na verbanning door de keizer in Frygie stierf aan ontberingen. Omstreeks het jaar 400 werden diens stoffelijke resten grotendeels in de nieuw gebouwde Paulinuskerk bijgezet. Enkele decennia later werd de kerk verwoest tijdens de verovering van de stad door de Franken, maar herbouw volgde in het jaar 480. In 1039 zorgde een brand voor totale verwoesting van de kerk. Van dit heiligdom resteert een antieke grafkelder met even oude schedels en knekelresten.
Een tweede kerk werd in 1048 gebouwd. Het betrof een romaanse basiliek met twee torens. De kerk werd gewijd door Paus Eugenius III. Tijdens de veroveringsoorlog van Lodewijk XIV van Frankrijk werd dit gebouw om strategische redenen door de Franse troepen in 1674 opgeblazen. Van deze tweede kerk restten nog de crypte en de 4e-eeuwse sarcofaag waarin de beenderen van Paulinus rusten.
In 1734 legde keurvorst Franz Georg von Schonborn de eerste steen voor een nieuw te bouwen kerk op de fundamenten van het middenschip van de romaanse voorganger. De nieuwbouw financierde de keurvorst uit eigen middelen. Het ontwerp ervan wordt toegeschreven aan de architect Christian Kretzschmar, maar de het is vooral de naam Balthasar Neumann die verbonden is met de bouw van de kerk. Hij ontwierp het rijke interieur dat de kerk zo bijzonder maakt. Christoph Thomas Scheffler (1743) tekende voor de dakfresco’s met voorstellingen van de geschiedenis van de heilige Paulinus en het martelaarschap van het Thebaanse Legioen. Het hoogaltaar (naar ontwerp van Balthasar Neumann), koorgestoelte en andere delen van de inrichting werden in het atelier van de beeldhouwer Adam Ferdinand Dietz vervaardigd. In 1757 vond de wijding van de kerk plaats.
Gelukkig is het wel mogelijk om de kerk van binnen te bezichtigen en dat is werkelijk de moeite waard.
Via de Paulinusstrasse lopen we naar
2. PORTA NIGRA
De Porta Nigra (Latijn voor ‘Zwarte Poort’) is veruit het bekendste monument uit de Romeinse tijd in de Duitse stad Trier. Het is de noordelijke poort in de 6418 m lange stadsmuur en werd samen met de muur tussen 160 en 200 n. Chr. gebouwd. De poort is 36 m breed, 21,5 m diep en 30 m hoog en is hiermee het grootste Romeinse bouwwerk op Duitse bodem.
De poort bestaat uit op elkaar passende zandsteenblokken, zonder voegen. De stenen waren oorspronkelijk verbonden door ijzeren krammen, vergelijkbaar met het Colosseum. Door verwering en roetafzetting werden de zandsteenblokken, oorspronkelijk licht van kleur, in de loop der eeuwen zwart. Hierdoor kreeg de poort in de middeleeuwen zijn huidige naam. De oorspronkelijke Romeinse naam is niet bekend.
Aangezien de poort voor militair gebruik was bestemd, zijn alleen de hogere verdiepingen voorzien van openingen met bogen in de vorm van een venster. Aanvallers die erin slaagden de buitenste poorten te overwinnen, konden op de binnenplaats van alle kanten bekogeld worden.
Vanaf de Porta Nigra volgen we de Simeonstrasse en lopen richting Hauptmarkt. Op de dag dat wij Trier bezochten van het 25 jaar Tag Der Deutsche Einheit, zodoende was het hier al vroeg erg druk.
Bij de Porta Nigra is het mogelijk een gids in te huren of onder betaling je aan te sluiten bij een groep waarbij de gids uitleg geeft over hetgeen wat te zien is. Ook is het mogelijk een rondtoer te maken met een treintje.
3. HAUPTMARKT
We verlaten de Hauptmarkt en lopen door de Fleischstrasse, waar we ongeveer in het midden aan de rechterkant een prachtige fontein kunnen bewonderen.
Sint Jorisfontein
Sankt Georgsbrunnen is een rococo fontein met een totale hoogte van 10,6 meter. De Sint Jorisfontein staat op de Kornmarkt, in het westelijke deel. De Sint Jorisfontein toont St. Joris met de draak. Op de vier hoeken van de fontein staan figuren die de vier jaargetijden belichamen. De Sint Jorisfontein is gebouwd in het jaar 1750 en wordt gezien als een van de mooiste rococo fonteinen van Duitsland.
De Fleischstrasse gaat later over in de Bruckestrasse en weer verder in de Karl-Marx-strasse.
In deze straat bevindt zich het geboorte huis van de Duitse denker die belangrijke invloed heeft op de (politieke) filosofie, de economie, de sociologie en de historiografie; hij was een van de grondleggers van de arbeidersbeweging en een centrale figuur in de geschiedenis van het socialisme en het communisme. Marx (1818-1883) woonde en werkte in Duitsland, Frankrijk, Belgie, Nederland en Engeland. Hij had een bewogen leven, dat hij deelde met zijn vrouw Jenny von Westphalen en met zijn grote vriend Friedrich Engels, die hem – onder andere financieel – zijn hele leven heeft gesteund en die na de dood van Marx belangrijke werken van hem persklaar maakte.
Als Marx’ belangrijkste werk wordt meestal Das Kapital (of in het Nederlands: Het Kapitaal) beschouwd. Daarnaast is zijn Communistisch Manifest (met Friedrich Engels) wereldberoemd.
Op het werk en de denkbeelden van Karl Marx (en Friedrich Engels) is het marxisme gebaseerd.
4. RÖMERBRÜCKE
De Romerbrucke is een Romeinse brug over de Moezel in de Duitse stad Trier. De brug maakt deel uit van de werelderfgoedinschrijving Romeinse monumenten, Dom en Onze- Lieve-Vrouwekerk van Trier. De eerste houten Romeinse brug op deze locatie dateert uit 17
- Chr; de palen konden in 1963 op hun oudheid worden onderzocht. De eerste stenen brug dateert uit 45 n.Chr. De pijlers van de huidige stenen brug werden tussen 144 en 152 n. Chr gebouwd.
Via de Sudallee of Kaiserstrasse lopen we in een rechte lijn naar de Kaisersthermen en vlak voor de Kaisersthermen (Links) gaan we rechts parallel van de Sudallee voor het Politiebureau over het voetpad naar de rotonde die we ondergronds oversteken en rechts de L143 blijven volgen tot aan
7. AMPHITHEATER
Het amfitheater van Colonia Augusta Treverorum werd rond 100 n.Chr. gebouwd. In het theater werden onder meer gladiatorengevechten gehouden en executies uitgevoerd. Opmerkelijk aan dit amfitheater is dat het nog een heel ander doel diende. Het gebouw maakte deel uit van de stadsomwalling en werd gebruikt als de oostelijke stadspoort. De toegangsweg liep dwars door de arena heen.
Bij de Germaanse invallen in 406-407 bleef Augusta Treverorum niet gespaard, volgens kroniekschrijver Fredegar verdedigen de burgers zich heldhaftig maar tevergeefs in het amfitheater. Na de val van het West-Romeinse Rijk verviel het amfitheater tot een rui’ne doordat de lokale burgers er stenen verwijderden om bij nieuwbouw in de stad te kunnen hergebruiken.
Het amfitheater werd gebouwd tegen de helling van de Petrisberg. Hierdoor was het niet noodzakelijk om de tribunes geheel met kunstmatige constructies te ondersteunen. De buitenring heeft afmetingen van 140 bij 120 meter, de arena is 75 bij 50 meter. Onder de vloer van de arena ligt nog de kelder van waaruit de gladiatoren en wilde dieren met liften de arena in werden gehesen. (zie foto’s beneden)
Na het bezoek aan deze bezienswaardigheid keren we via dezelfde weg terug naar de Kaisersthermen.
6. KAISER THERMEN
De Keizerthermen werden gebouwd rond en na 300 n.C. Het complex werd in drie lagen gebouwd. Op de onderste, eerste laag liepen de waterbuizen, de verwarmingsstelsels en de stookplaatsen voor het vuur om het water voor de warmwaterbaden te verwarmen. Dit werd door de slaven gedaan. Ook op de tweede laag liep bediening voor het warm houden van het water voor de warmwaterbaden. Het water werd verwarmd tot ongeveer 40 graden. Op deze laag zat ook de vloerverwarming, het hypocaustum. De eerste en tweede laag zijn het best bewaard gebleven. Op de derde laag waren de warm-, koud- en lauwwaterbaden, zwembaden, massageruimtes, zweetruimtes en kleedruimtes. Deze laag was versierd met mozai’eken, beschilderingen, en beeldhouwwerken.
Nu ligt eigenlijk alles binnen een kort bereik zoals
8. KUR FÜRSTLICHES PALAS
Het Keurvorstelijk Paleis was de residentie van de keurvorsten van het Aartsbisdom Trier, van de 17e eeuw tot 1794.
Het paleis is een menging van de stijlen renaissance en rococo en staat pal naast de Romeinse Basilica van Constantijn. In de 19e eeuw werden daarom de westelijke vleugel van het paleis afgebroken, om de basilica opnieuw te kunnen opbouwen. In de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw zwaar beschadigd. Daaropvolgend werd het zogenaamde Nederslot (Niederschloss) afgebroken, met uitzondering van de rode toren en een portaal.
9. CONSTATINBASILIEK
De Basilica van Constantijn (Latijnse naam: Aula Palatina) in Trier, is een uit baksteen opgetrokken basilica, die waarschijnlijk omstreeks 310 gebouwd is, tijdens de regeringsperiode van Constantijn de Grote.
Het gebouw is gelegen op een plateau dat in de Romeinse tijd reikte van waar nu de Onze- Lieve-Vrouwekerk is tot de Keizerthermen. Er direct naast staat het Keurvorstelijk Paleis, residentie van de keurvorsten van het Aartsbisdom Trier, van de 17e eeuw tot 1794.
Vroeger had de basilica de functie van een paleis; het was de troonzaal van Constantijn de Grote (306-337) als hij in het noordwesten van het Romeinse Rijk was. De grote zaal is 30 meter hoog, 27 meter breed en 67 meter lang, wat zelfs nog groot is voor onze standaarden vandaag. Met de grootte van het bouwwerk wilden de Romeinen de grootsheid en macht van de keizer benadrukken. Deze intentie wordt versterkt door een optische illusie, die de zaal nog groter doet lijken. Daarbij is de hal de grootste die intact gebleven is uit heel de Romeinse oudheid.
Het gebied waar we ons nu in bevinden is op zich al prettig om te verblijven niet alleen vanwege de bezienswaardigheden maar ook om z’n mooi aangelegde tuinen, pleinen en gezellige terrassen.
Tenslotte de laatste bezienswaardigheid
10 SINT PETER DOM
Eigenlijk twee bijzondere gebouwen naast elkaar, links de Dom en rechts de Onze-Lieve- Vrouwe Kerk.
Hoofdaltaar van de Lieve Vrouwe Kerk
De Onze-Lieve-Vrouwekerk werd gebouwd tussen ca. 1235 en ca. 1260 en is een van de oudste gotische kerken van Duitsland.
Hier heb ik een keuze moeten maken, van buiten vind ik persoonlijk de OnzeLievVrouwekerk veel mooier als de Dom.
Het interieur van de Dom is echter veel mooier.
Wat me ook hier opviel is dat toch veel mensen een flitser gebruiken bij het fotograferen van dergelijke objecten wat storend is, vaak verboden en niet goed is voor het behoud van de kunstwerken.Zelf gebruik ik bijna nooit een filtser, met een goede instelling van de camera kan men toch nog redelijk goede opnamen maken.
Via de Flanderstrasse, Sichelstrasse, Kochstrasse en later de Roonstrasse (L143) lopen we terug naar de Schonbornstrasse Start/Finish
hanskosterwandelroutes 